ԱՄՆ-ը ուղիներ է փնտրում իրանական անօդաչու թռչող սարքերի արտադրությունը պատժամիջոցների և արտահանման վերահսկման միջոցով ճնշելու համար և բանակցություններ վարում մասնավոր ընկերությունների հետ, որոնց պահեստամասերն օգտագործվում են արտադրության մեջ, այսօր հայտարարել է Սպիտակ տունը:
Միացյալ Նահանգները նախկինում պատժամիջոցներ էր կիրառել այն ընկերությունների և անհատների նկատմամբ, որոնք մեղադրվում էին իրանական անօդաչու թռչող սարքերի արտադրության կամ փոխանցման մեջ, որոնք Ռուսաստանը օգտագործել է Ուկրաինայի քաղաքացիական ենթակառուցվածքների վրա հարձակվելու համար:
«Ամերիկայի ձայն»-ի ռուսական ծառայությունը ամերիկացի փորձագետներ Պավել Լուզինի (Fletcher of Law and Diplomacy School, Tufts University) և Էլիզաբեթ Բրաուի (American Enterprise Institute) հետ քննարկել է ռուս-իրանական հարաբերությունները:
Իրանի և Ռուսաստանի ռազմատեխնիկական համագործակցության հիմքը
Ամերիկայի ձայն. Ինչո՞ւ է Ռուսաստանն այդքան ակտիվ փորձում զարգացնել ռազմատեխնիկական համագործակցությունը Իրանի հետ:
Պավել Լուզին. Դա ազդարարում է, որ Ռուսաստանում ամեն ինչ շատ վատ է պաշտպանական արդյունաբերության ոլորտում: Սա ինձ զարմացնում է, քանի որ Իրանը պատժամիջոցների տակ է արդեն 40 տարի, և հատկապես կոշտ պատժամիջոցների տակ է վերջին տասնամյակում 2015 թվականից ի վեր: 2000-ականներից սկսած պատժամիջոցների ճնշումը սկսեց աճել՝ կապված Իրանի միջուկային հրթիռային ծրագրի հետ։
Իհարկե, Իրանը կարողացավ ստեղծել մաթեմատիկոսների լավ դպրոց, քանի որ միջուկային հրթիռային ծրագիրը խթանում է մաթեմատիկոսների, ֆիզիկոսների, նրա արտադրական որոշ կարողությունների զարգացումը, բայց, այնուամենայնիվ, սա շատ արխայիկ համակարգ է, և մենք նկատում ենք, որ իրանական բանակը շարունակում է զինված լինել դեռևս Շահի ռեժիմի օրոք ԱՄՆ-ից ստացված զենքերով։
Այո, փորձում են ինչ-որ բան անել, ինչ-որ բան պատճենել, բայց այս ամենը մանուֆակտուրային արտադրության ռեժիմում է։ Նույնիսկ այս անօդաչու թռչող սարքերը՝ «Շահեդները», որոնցով Ռուսաստանն այժմ ակտիվորեն փորձում է ռմբակոծել Ուկրաինան, ստեղծվել են ոչ թե պատերազմի համար, որտեղ կանոնավոր բանակը մասնակցում է, այլ ահաբեկիչ խմբավորումների համար, ինչպիսիք են «Հեզբոլլահ»-ն ու «Համաս»-ը, որոնք ընդդիմանում են Իսրայելին, կամ հութի ապստամբները, որոնք դեմ են Սաուդյան Արաբիայի գլխավորությամբ կոալիցիային։ Նրանք դրանք օգտագործում են ահաբեկչության կամ ենթակառուցվածքների, նավթատարների, տանկերների վրա հարձակումների համար: Սա բավականին պարզունակ համակարգ է՝ նման է «մահապարտների գոտու» թռչող տեսակին, համապատասխան հզորությամբ և արդյունավետությամբ: Ռուսաստանը կառչել է իրանական այս անօդաչու թռչող սարքերից, ինչպես խեղդվողը՝ ծղոտներից: Նրանք նյութական վնաս են հասցնում Ուկրաինային և խլում տասնյակ, եթե ոչ հարյուրավոր խաղաղ բնակիչների կյանքեր։ Դա նույն է, ինչ անում են ահաբեկիչները։ Անօդաչու սարքերն արդեն մի քանի ամիս է, ինչ օգտագործվում են։ Նրանք մարտի դաշտում ոչինչ չեն փոխել, քանի որ նախատեսված չեն կանոնավոր պատերազմի համար։
ԱՄՆ-ը հայտարարել է, որ Ռուսաստանը հետաքրքրված է իրանական հրթիռներով, որոնք 1960-ականների արդիականացված հրթիռներ են։ Դժվար է ասել, թե դա ինչ ազդեցություն կարող է ունենալ, երբ Ռուսաստանը զարգացրել է իր հրթիռային ծրագիրը 1950-ականներից մինչև 2000-ական թվականները և կարողացել կրկնօրինակել 1980-ականների 2000-ականների ամերիկյան հրթիռային տեխնոլոգիան:
Ամերիկայի ձայն. Ինչպիսի՞ն է ռազմատեխնիկական համագործակցությունը Ռուսաստանի և Իրանի միջև:
Էլիզաբեթ Բրաու. ԱՄՆ կառավարությունը պնդում է, որ Իրանը Ռուսաստանին մատակարարում է անօդաչու թռչող սարքեր և հրթիռներ, սակայն իրանցիներն ասում են, որ դա այդպես չէ, ուստի շատ դժվար է փաստերով հաստատել դա։ Հասկանալի է, որ Ռուսաստանը չունի շատ դաշնակիցներ, և հատկապես այնպիսի դաշնակիցներ, որոնք ունակ են զենք արտադրել և մատակարարել։ Իրանն ասում է, որ զենք չի ուղարկում Ռուսաստան, ուստի անհրաժեշտ են այլ ապացույցներ, քան ԱՄՆ կառավարության պնդումները, թե Իրանը զենք է մատակարարում Ռուսաստանին: Նման ապացույցը կարող է լինել Իրանից Ռուսաստան եկող ծովային բեռների մոնիտորինգը։ Վերջին մի քանի ամիսների ընթացքում ծովային կոմունիկացիայի վերլուծաբանները բազմաթիվ բացեր են հայտնաբերել Իրանից Ռուսաստան նավարկվող նավերի AIS ազդանշաններում (ավտոմատ նույնականացման համակարգ):
Սա կարող է նշանակել, որ Իրանից Ռուսաստան, այնուհետև Իրան նավարկող նավերը թաքցնում են որոշակի սարքեր: Եվ դա, ամենայն հավանականությամբ, զենքեր են: Մենք գիտենք, որ իրանական անօդաչու սարքերն օգտագործվում են Ուկրաինայի դեմ պատերազմում։
Իրանի ռազմական օգնությունն Ուկրաինայի դեմ պատերազմում
Ամերիկայի ձայն. Որքանո՞վ է կարևոր իրանական անօդաչու թռչող սարքերի մատակարարումը Ռուսաստանի համար և ինչպե՞ս են դրանք ազդում Ուկրաինայի իրավիճակի վրա:
Էլիզաբեթ Բրաու. Դրոնները հարմար են, էժան և բազմաֆունկցիոնալ: Դրանք կամիկաձե անօդաչու թռչող սարքեր են, որոնք պայթում են թիրախին հարվածելիս, ուստի Ռուսաստանին մշտապես անհրաժեշտ են այդ անօդաչու թռչող սարքերի նոր մատակարարումներ: Բայց Իրանի համար, որը պատրաստ է օգնել Ռուսաստանին, դա խնդիր է։ Իրանը նման անօդաչու սարքեր մատակարարելու անսահմանափակ հնարավորություններ չունի։ Իրանը չի կարող արտադրել այդ սպառազինության բավարար քանակություն Ռուսաստանի համար։ Արտադրության ընդլայնումը շատ ժամանակ կխլի: Իրանն այս անօդաչու թռչող սարքերն արտադրում է իր և միգուցե մի քանի այլ երկրների համար, բայց չի կարողանա շատ արտադրել միայն Ռուսաստանի համար:
Ամերիկայի ձայն. Կա՞ վտանգ, որ Իրանը կարող է սկսել Ռուսաստանին բալիստիկ հրթիռներ մատակարարել:
Էլիզաբեթ Բրոու. Կարծում եմ, որ դա հնարավոր է: Բայց պետք է նաև հիշել, որ Իրանը այն քիչ երկրներից է, որի վրա Ռուսաստանը կարող է հույս դնել՝ համեմատած այն քանակի երկրների հետ, որոնց վրա կարող է հույս դնել Ուկրաինան զենքի մատակարարման հարցերում: Եվ դա ամբողջապես ի ցույց է դնում Ռուսաստանի մեկուսացվածությունը: Եթե այն ավելի շատ զենք արտադրող բարեկամ երկրներ ունենար, ապա ավելի շատ զենք կստանար։ Այդ իսկ պատճառով Իրանը ապացուցել է, որ այդքան կարևոր դաշնակից է։ Իրանը կարող է Ռուսաստանին մատակարարել մի քանի հրթիռներ, բայց նույնիսկ դա բավարար չի լինի։
Ամերիկայի ձայն. Ինչո՞ւ է ռուսական ռազմական համագործակցության ընդլայնումը վտանգավոր Ուկրաինայի համար և որքանո՞վ է Իրանը պատրաստ օգնել Ռուսաստանին Ուկրաինայի դեմ պատերազմում։
Պավել Լուզին. Եթե Իրանը իսկապես հրթիռներ մատակարարի Ռուսաստանին, ապա ուկրաինական հակաօդային և հակահրթիռային պաշտպանության համակարգը չի կարող պայքարել այդ հրթիռների դեմ: Եթե բավականաչափ ամերիկյան Patriot համակարգեր մատակարարվեն Ուկրաինային և մասնագետներ պատրաստվեն այդ համակարգերը աշխատեցնելու համար տագնապի կամ մշտական մարտական հերթապահության պայմաններում, ապա միգուցե այդ հրթիռների վտանգը կվերանա: Ռազմի դաշտում Իրանը ոչինչ չի կարող փոխել, եթե իհարկե Իսլամական հեղափոխության պահապանների կորպուսի ողջ անձնակազմը չգնա Ուկրաինայի դեմ կռվելու: Սակայն նույնիսկ դա դժվար թե ինչ-որ բան փոխի։
Իհարկե, իրանական հրթիռները կարող են ցավ և տառապանք պատճառել խաղաղ բնակչությանը, հանգեցնել լրացուցիչ զոհերի, կարող են ոչնչացնել ևս մի քանի տրանսֆորմատորային կայաններ և վնասել մի քանի էլեկտրակայան, ինչը վերականգնելու համար պարզապես ավելի շատ ուժեր կպահանջվեն։ Բայց ընդհանուր առմամբ Իրանը ոչ մի բանի վրա չի կարող ազդել, դա ուղղակի կերկարացնի ռուսական ռազմական հոգեվարքը։ Իսկ Կրեմլում պնդում են, որ կարիք ունեն որոշակի դադարի, և եթե դադարը չստացվի հրադադարի կամ խաղաղության բանակցությունների տեսքով, ապա մենք կռմբակոծենք Ուկրաինան անօդաչու սարքերով, հրթիռներով՝ ռեսուրսներ կուտակելու համար։ Ռուսաստանն այս հարցում մեծ խնդիրներ ունի։ Նրանք արդեն մտածում են ոչ թե երեքից հինգ տարվա պլանավորման, այլ «այստեղ և հիմա» վիճակի մասին՝ ևս մի քանի շաբաթ կամ մի քանի ամիս պարզապես շահելու, նստելու, սպասելու համար, քանի որ նրանք չեն ուզում հրաժարվել ոչ միայն իշխանությունից ու ունեցվածքից, այլև իրենց ու իրենց երեխաների կյանքից։ Նրանք շատ խոցելի են, թերի ու տխրահռչակ: Այսպիսով Իրանը չի կարող որևէ ազդեցություն ունենալ, այլ միայն կարող է երկարացնել Ուկրաինայի տառապանքը:
Մյուս կողմից, նախորդ տարիներին Ուկրաինան և Իրանը առևտրատնտեսական հարաբերություններ ունեին, և Իրանը, որպես այդպիսի գործընկեր, այժմ, փաստորեն, գործնականում կորցրել է Ուկրաինան։ Կարծում եմ՝ սա երկարաժամկետ հեռանկարում շատ վատ է Իրանի համար։
Էլիզաբեթ Բրաու. Չեմ կարծում, որ Իրանը շահագրգռված է զորքեր ուղարկել Ուկրաինա: Անօդաչու թռչող սարքեր մատակարարելը մեկ բան է և դրանց դիմաց վարձատրվելը, բայց մեկ այլ բան է զորք ուղարկելը և սեփական քաղաքացիների արյուն թափելը պատերազմում, որի հետ նրանք նույնիսկ համաձայն չեն: Ոչ ոք չգիտի, թե իրականում ինչ են մտածում Իրանի ղեկավարները ուկրաինական պատերազմի մասին։ Իրանն աջակցություն է հայտնել, քանի որ պետք է բարեկամություն պահպանի Ռուսաստանի հետ, բայց դա ամենևին չի նշանակում, որ դրա համար պետք է իր քաղաքացիների արյունը զոհաբերվի։ Եթե իրանական ռեժիմը զորքեր ուղարկի Ուկրաինա, դա միայն կխթանի Իրանում ժողովրդական բողոքի ակցիաները: Ուստի Իրանը սահմանափակ է Ռուսաստանին օգնելու հարցում, քանի որ իրանական ռեժիմը ցանկանում է գոյատևել։
Ամերիկայի ձայն. Իրանը պատրա՞ստ է Ռուսաստանի հետ նման արմատական հարաբերությունների, երբ Ռուսաստանը պատերազմում է Ուկրաինայում:
Պավել Լուզին. Նրանց համար դա գոյատևման խնդիր է: Այաթոլլահի ռեժիմը մի քանի ցուցարարների կախաղան է հանել, բայց նրանք վախենում են արժանանալ Քադաֆիի ճակատագրին, երբ ամբոխը նրանց պարզապես տանջամահ կանի: Տասնյակ հազարավոր մարդիկ են այս համակարգի շահառուները, և նրանցից ոչ ոք չի ցանկանում իրեն կամ իր ընտանիքին այդ ճակատագրի արժանացնել: Բայց Իրանում դա, ամենայն հավանականությամբ, անխուսափելի կլինի։ Հետևաբար, եթե ֆիզիկական գոյատևման խնդիր կա, ապա նրանք պետք է գիշեր-ցերեկ կանգուն մնան, որպեսզի դիմանան, արագացնեն հրթիռային և միջուկային ծրագրերը, որպեսզի հետագայում շանտաժի ենթարկեն իրենց հարևաններին միջուկային հարվածով կամ նույնիսկ միջուկային հարված հասցնեն։
Ի դեպ, ռուսական ռեժիմը շատ է նմանվել իրանականին, քանի որ տեղի է ունեցել նաև իշխանության քաղաքացիական, աշխարհիկ ինստիտուտների թուլացում Ռուսաստանում։ Այժմ Ռուսաստանը, փաստորեն, ղեկավարվում է տոտալիտար կրոնական աղանդով։ Նա էկլեկտիկ է իր հայացքներում։ Բայց եթե նայեք Անվտանգության խորհրդի ապարատի անդամների կենսագրությունը, ապա նրանք եկեղեցական չեկիստներ են։
Արևմուտքի անհանգստությունը Իրանի և Ռուսաստանի միջև ռազմատեխնիկական համագործակցության ընդլայնման կապակցությամբ
Ամերիկայի ձայն. Ի՞նչ կարող է Ռուսաստանը առաջարկել Իրանին իր զենքի դիմաց.
Էլիզաբեթ Բրաու. Ռուսաստանը հիանալի հնարավորություններ ունի ռազմական տեխնիկայի արտադրության համար: Նրա խնդիրն այս պահին այն է, որ իր ռազմարդյունաբերական համալիրը պատրաստ չէ երկար պատերազմի։ Այնպես որ, մինչ այս պատերազմը, եթե Ռուսաստանը ասեր, որ ցանկանում է համագործակցել Իրանի հետ զենքի տեխնոլոգիայի հարցում, դա իսկապես շահավետ համագործակցություն կլիներ երկու կողմերի համար: Բայց հիմա Ռուսաստանը պետք է շտապ համալրի զենքի իր պաշարները, և նրա պաշտպանական արտադրության ոլորտը պետք է շարունակի զենք արտադրել այս պատերազմի համար: Այս նյութատեխնիկական խնդիրների պատճառով Ռուսաստանը չի կարողանում երկարաժամկետ ռազմավարական հարաբերությունների մեջ մտնել Իրանի հետ:
Պավել Լուզին. Ռուսաստանը կարող է կիսվել զինտեխնիկայով՝ Իրանին տրամադրելով զենքեր, զրահատեխնիկա, ուղղաթիռներ, որոնք կհավաքվեն տեղում։ Միգուցե զենքի վերանորոգման ինչ-որ գործարան հիմնել։ Հարցն այն է, թե արդյո՞ք Ռուսաստանն ինքը հիմա ի վիճակի է իր համար բավարար քանակությամբ ուղղաթիռներ և զրահատեխնիկա արտադրել։ Ես անհանգստանում եմ, որ Իրանը մեծ աղմուկ է բարձրացնում, երբ պատրաստակամություն է հայտնում քննարկել Ռուսաստանին բալիստիկ հրթիռների մատակարարումը։ Դժվար թե, նման ռիսկի դիմելով, Իրանը պատրաստվում է Ռուսաստանից ստանալ հետևակի մարտական մեքենաների խմբաքանակ։ Ես ելնում եմ վատագույն սցենարից, որ Ռուսաստանը կարող է դառնալ աշխարհի հրթիռային և միջուկային տեխնոլոգիաների գլխավոր դիստրիբյուտորը, ինչպես 1990-ականներին Պակիստանն ու Հյուսիսային Կորեան էին։ Իրանը շահագրգռված է ավելի առաջադեմ հրթիռային տեխնոլոգիաներով և ուրանի հարստացման տեխնոլոգիաներով: Իրանը պլուտոնիումի կարիք ունի, և այս դեպքում Ռուսաստանը կարող է փորձել լուծել Իրանի միջուկային հրթիռային ծրագրերի խնդիրները։
Ամերիկայի ձայն. Բայց եթե իրավիճակը զարգանա այսպես, ապա ի՞նչն է սպառնում Իրանի հարևաններին և ի՞նչ կարող է անել Իրանը նման զենքով:
Պավել Լուզին. Պատկերացրեք, որ Մերձավոր Արևելքում հայտնվում է միջուկային տերություն, որը պաշտոնական մակարդակով կարծում է, որ պետք է ամբողջությամբ ոչնչացնի մերձավորարևելյան մեկ երկիր՝ Իսրայելը։
Իսրայելը նույնպես միջուկային տերություն է, թեեւ չի ընդունում, որ միջուկային զենք ունի։ Սակայն Իսրայելը դեմոկրատական երկիր է, որն ունի հակակշիռներ և զսպումներ: Իսրայելն իր հարևաններից ոչ մեկին չի սպառնում ոչնչացմամբ, բայց Իրանը վաղեմի հակասություններ ունի արաբական աշխարհի, Պարսից ծոցի միապետությունների, Թուրքիայի հետ։ Բացի այդ, Իրանի հոգեւոր ռեժիմը հավակնություններ ունի։ Իրանը նույնպես հեռու է երկրի ներսում կայունությունից և ներքին հավասարակշռությունից. մենք դա տեսնում ենք բողոքի ցույցերում։ Մենք գործ ունենք միջազգային հարաբերությունների արմատական սուբյեկտի հետ, որը ձգտում է միջուկային զենք ձեռք բերել։ Սա կարող է սպառնալ տարածաշրջանին մեծ միջուկային պատերազմով:
Էլիզաբեթ Բրաու. Ցանկացած ռազմական տեխնոլոգիա, որը գնում է մի երկիր, որն այն չունի, ակնհայտորեն այն ավելի վտանգավոր է դարձնում իր հարևանների համար: Բայց Ռուսաստանն այնքան է խրվել ուկրաինական պատերազմի մեջ, որ չի կարող կենտրոնանալ այլ բանի վրա: Ինչպես էլ Ռուսաստանը համագործակցի Իրանի հետ, այդ համագործակցությունը միշտ երկրորդական է լինելու։ Ռուսաստանը չի կարողանում մեծ ուշադրություն դարձնել անգամ Սիրիային, և դա, ինչ-որ առումով, պարադոքսալ լավ նորություն է:
Ամերիկայի ձայն. Ի՞նչ է նշանակում ռուս-իրանական համագործակցության ամրապնդումը համաշխարհային քաղաքականության համար:
Էլիզաբեթ Բրաու. Ինչքան մեկուսացվեն Ռուսաստանն ու Իրանը, այնքան կախված կլինեն միմյանցից. Եվ այսպես, առայժմ, դա անհրաժեշտությունից դրդված բարեկամություն է: Այս ամենի միակ ողբերգությունն այն է, որ ԱՄՆ կառավարությունը Թրամփի վարչակազմի օրոք դուրս եկավ Իրանի միջուկային համաձայնագրից: Եթե ԱՄՆ-ը դուրս չգար Իրանի հետ միջուկային համաձայնագրից, ապա Իրանը կարող էր ավելի զուսպ լինել միջուկային համաձայնագրի կանոնների պահպանման հարցում։ Այժմ Իրանն ավելի ռազմատենչ ու թշնամաբար է տրամադրված Արեւմուտքի նկատմամբ։
Արևմուտքը ի վիճակի՞ է սահմանափակել Իրանի և Ռուսաստանի համագործակցությունը
Ամերիկայի ձայն. Ի՞նչ հնարավորություններ ունեն արևմտյան երկրները Իրանի և Ռուսաստանի միջև հետագա համագործակցությունը սահմանափակելու համար:
Էլիզաբեթ Բրաու. Միջուկային համաձայնագիրն իրականում դադարեց գործել, երբ Ամերիկան դուրս եկավ: Արևմտյան երկրներն, ի դեպ, աշխատելով Ռուսաստանի հետ, կարողություն կամ լծակ ունեին Իրանին ավելի լավ վարքագծի մղելուն ոչ միայն միջուկային ոլորտում, այլ ընդհանրապես, քանի որ ունեին համագործակցության այս պայմանագիրը։ Եթե դուք ընդհանրապես համագործակցություն և կապ չունեք, ապա երկրին ի՞նչ է հետաքրքրում, թե ինչ եք մտածում դրա մասին: Արևմտյան կառավարությունները կարող են ուղիներ փնտրել իրանական ռեժիմի վրա ազդելու համար, բայց այս պահին նրանք չունեն այն գործիքները, որոնք կարող են օգտագործել: Իրանն արդեն ծանր պատժամիջոցների տակ է, իսկ Արևմուտքը սպառնացել է ավելի շատ պատժամիջոցներով: Իրանական ռեժիմը ցույց է տվել, որ թքած ունի պատժամիջոցների վրա:
Ամերիկայի ձայն. Հնարավո՞ր է վերադառնալ միջուկային համաձայնագրին
Էլիզաբեթ Բրաուն. Ոչ: Նույնիսկ եթե Բայդենի վարչակազմը վերանայի այն և մեծ հանձնառություն դրսևորի այն վերականգնելուն եվրոպացիների հետ միասին, ովքեր միշտ անհավանական հավատարմություն են ցուցաբերել միջուկային համաձայնագրին, ապա իրանցիները հարց կբարձրացնեն, թե ինչպես վաչվել, եթե իրենք կրկին համաձայնվեն այս պայմանագրի դրույթների հետ, իսկ ԱՄՆ-ում իշխանության կգան ուժեր, որոնք կրկին դուրս կգան պայմանագրից: Ուստի իրանցիները դժվար թե համաձայնվեն նման համաձայնագրին, նույնիսկ եթե դա նրանց որոշակի կարճաժամկետ օգուտներ բերի, պարզապես այն պատճառով, որ նրանք չգիտեն, թե ով է դառնալու ԱՄՆ հաջորդ նախագահը։
Ռուսաստանի արտաքին քաղաքականությունն Իրանի նկատմամբ հետխորհրդային ժամանակներում
Ամերիկայի ձայն. Ո՞րն է Իրանի նկատմամբ Ռուսաստանի արտաքին քաղաքականության հիմքը
Պավել Լուզին. Իրանի նկատմամբ Ռուսաստանի արտաքին քաղաքականության հիմքում Բուշերի ատոմակայանն էր և արտահանման պայմանագիրը: Դա տեղավորվում է նաև Ռուսաստանի արտաքին քաղաքականության դոկտրինում, ուր առանցքային թեզերից մեկը, այն է, որ առանց Ռուսաստանի ոչ մի կարևոր միջազգային գործ չպետք է որոշվի։ Ռուսաստանի համար Իրանի հետ համագործակցությունը Մերձավոր Արևելք վերադառնալու նման միջոց էր, թեկուզ թուլացած տեսքով։ Մեծ հավակնություններով ռուսական իշխանական համակարգը ձևավորվում է մի քանի տասնամյակ. սա ներքաղաքական գոյատևման և հավասարակշռման միջոց է, քանի որ համակարգը շատ անարդյունավետ է, կոռումպացված, հետևաբար այն շատ կարևոր է ռուսական էլիտայի և հասարակության համար: Կրեմլը պետք է անփոխարինելի լինի Իրանի հարցում: Կրեմլը գոյատևելու համար ձևավորում է տոտալիտար կամ կիսատոտալիտար, կոռումպացված պետությունների մի միություն։ Այն, ինչ սկսվեց Բուշերի և Ռուսաստանի մասնակցությամբ Իրանի միջուկային և հրթիռային ծրագրի շուրջ Վեցնյակի բանակցություններին, այժմ ավարտվում է այաթոլլաների և Կրեմլի միջև դաշինքով, որի նպատակն է գոյատևել և ոչնչացնել միջազգային կարգը: Չպետք է մոռանալ, որ Ռուսաստանը պայքարում է Ուկրաինայի դեմ ոչ միայն Ուկրաինան որպես պետություն ոչնչացնելու անվան տակ, այլ նաև Սառը պատերազմի ավարտից հետո ձևավորված աշխարհակարգի կործանման համար։ Ռուսաստանը պայքարում է Հյուսիսատլանտյան դաշինքը և տրանսատլանտյան միասնությունը փլուզելու համար: Այն հասկանում է, որ գլոբալ հարաբերությունների ներկայիս համակարգում ռուսական վարչակարգը, ինչպես ռուսական էլիտան պարզապես փնտրում է նմանատիպ սուբյեկտներ։ Այաթոլլահների ռեժիմը նույնպես կենսունակ չէ: Այն դեգրադացվում է: Գուցե զարգանում են միջուկային հրթիռային ծրագրերը, բայց դեգրադացվում է մնացած ամեն ինչը։ Նրանք ոչ մի շանս չունեն, որ տեսանելի ապագայում Իրանի բնակչությունը կհարստանա։
Սա նման է «մենության դաշինքի» ռեժիմների, որոնք չեն տեղավորվում ժամանակակից աշխարհում, չեն կարողանում արդար խաղալ և հոգ տանել իրենց ժողովրդի բարեկեցության մասին։ Հենց այս ռեժիմներն են այժմ փորձում ամրապնդել կապերը միմյանց հետ։
