ԱՄՆ Սենատի արտաքին հարաբերությունների հանձնաժողովում անցան «Կովկասում ԱՄՆ-ի քաղաքականության գնահատականը» վերտառությամբ լսումներ, ուր նախագահող, սենատոր Մենենդեսը քննադատեց ԱՄՆ պետքարտուղարությանը Բաքվի ու Երևանի հակամարտությանը վերաբերող մի շարք հարցերում: Սա ամենահիասթափեցնող լսումներն էին, որ երբևէ անցկացրել եմ, ասել է Մենենդեսը
Սա ամենահիասթափեցնող լսումներն էին, որ երևբևէ անցկացրել եմ, նշել է ԱՄՆ Սենատի արտաքին հարաբերությունների հանձնաժողովի նախագահ Ռոբերտ Մենենդեսը արտաքին հարաբերությունների հանձնաժողովում անցկացված «Կովկասում ԱՄՆ-ի քաղաքականության գնահատականը» վերտառությամբ լսումներին: Այն նախագահող սենատոր Մենենդեսն իր դժգոհությունը հայտնեց, որ ԱՄՆ-ը շարունակում է շրջանցել Բաքվին ողիղ օգնությունն արգելող 907 -րդ բանաձևը և ռազմական օգնություն տրամադրել Ադրբեջանին: Քննադատության թիրախում էին նաև այլ հարցեր:
«Պետքարտուղարության հանդեպ իմ հիասթափության պատճառը նրանում է, որ այն մշտապես կոչ է անում երկու կողմերին զերծ մնալ բռնությունից։ Երբ ակնհայտ է, ով է ագրեսորը, ապա պետք է իրերը կոչել իրենց անունով։ Կարծում եմ՝ խորը գիտելիքներ անհրաժեշտ չեն գիտակցելու համար, թե ով է ագրեսորն այստեղ, ով ունի համապատասխան կարողություն՝ այս հակամարտությունում ագրեսոր լինելու համար: Դա Ադրբեջանն է»,- հայտարարեց Մենենդեսը:
Your browser doesn’t support HTML5
Սա ամենահիասթափեցնող լսումներն էին, որ երբևէ անցկացրել եմ. ԱՄՆ սենատոր Ռոբերտ Մենենդես
Բացի այդ, սենատորը բավարարված չէր պետքարտուղարության ներկայացուցիչների պատասխաններով Լեռնային Ղարաբաղում իրականացվող մարդասիրական ծրագրերի, ռազմական հանցագործությունների բացահայտման ուղղությամբ ԱՄՆ-ի արձագանքի ու 907-րդ բանաձևի չեղարկման ընթացակարգի կապակցությամբ:
Լսումներին որպես պատասխանող կողմ հանդես եկող Եվրասիայի հարցերով ԱՄՆ փոխպետքարտուղար Քերեն Դոնֆրիդը և ԵԱՀԿ ՄԽ ամերիկացի համանախագահ Ֆիլիպ Ռիքերն իրենց հերթին շեշտեցին՝ պետքարտուղարության հիմնական նպատակն է հասնել կայունությանն ու խաղաղությանը Հարավային Կովկասում, որի ուղղությամբ պետքարտուղարությունը եվրոպացի գործընկերների հետ զգալի ջանքեր է գործադրում: Առկա է պատմական հնարավորություն հակամարտության կարգավորման համար, ընդգծում են նրանք:
«Մենք ականատես ենք եղել ավելի քան երեք տասնամյակ շարունակվող հակամարտությանը Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև, սակայն այսօր երկու երկրներից էլ լսում ենք, որ առկա է պատմական հնարավորություն տարածաշրջանում կայուն խաղաղությանը հասնելու համար»,- ասում է Դոնֆրիդը:
16 «Ինչպես ցանկացած բանակցություն, քննարկումներն այստեղ բարդ են, որոնք կենտրոնացված են պատմական շերտերով բարդացված հարցերի վրա: Սակայն ընթացիկ քննարկումների տեմպերն ու խորությունը ցույց է տալիս հստակ ներուժ կարգավորման հարցում, որը մենք երկար ժամանակ չէինք տեսել: Դա կարող է վերջ դնել տասնամյակներ շարունակվող հակամարտությանը»,- նշում է դեսպան Ռիքերը:
Փոխպետքարտուղար Դոնֆրիդի խոսքով՝ այսօր Հայաստանի հետ ԱՄՆ-ի հարաբերություններն ամուր են, քան երբևէ, իսկ Ադրբեջանին տրամադրվող անվտանգության ոլորտի ամերիկյան օժանդակությունը բխում է ԱՄՆ-ի ազգային շահերից:
«Մենք ապահովում ենք ոչ մահաբեր սահմանային անվտանգություն, որը նշանակալի արդյունքներ է տվել Իրանից եկող վերազգային սպառնալիքներին հակազդելու և դեպի Հարավային Կովկաս և Եվրոպա մաքսանենգության ճանապարհները խափանելու համար»,- հայտնել է նա:
Լսումների ընթացքում, պատասխանելով սենատոր Քարդինի հարցին ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի ձևաչափի մասին, ամերիկացի համանախագահ Ֆիլիպ Ռիքերն ընդգծում է՝ Մինսկի խումբը չի գործում, ձևաչափի մանդատն ու նպատակը, սակայն՝ պահպանվում է: Նա տեղեկացրեց, որ շատ սերտ կապի մեջ է ֆրանսիացի իր գործընկերոջ, ԵՄ-ի, ԵԱՀԿ-ի ու այլ շահագրգիռ կողմերի հետ, իսկ Բաքուն հայտնել է Մինսկի խմբի հետ փոխգործակցության դադարեցման մասին:
«Կոնսենսուսի միջոցով կարող ենք վերջ տալ այդ մանդատին: Կարծում եմ՝ այն ինքնին բավականին օգտակար է, բայց համանախագահության գործընթացը չի գործում»,- նշել է դեսպան Ռիքերը:
Ի պատասխան սենատոր Մերֆիի հարցին տարածաշրջանում Թուրքիայի դերակատարության մասին՝ փոխպետքարտուղար Դոնֆրիդը նշել է, որ ԱՄՆ-ը մեծապես աջակցում է հայ-թուրքական հարաբերությունների կարգավորման գործընթացը:
«Գտնում եմ, որ Թուրքիան խորը հանձնառություն ունի՝ առաջ շարժվելու համար այս հարցում, ինչը ևս կարևոր է տարածաշրջանում ավելի լայն խաղաղության համար: Մենք ականատես եղանք, որ Թուրքիան և Հայաստանը կարգավորման համար հատուկ բանագնացներ են նշանակել, ովքեր բազմիցս հանդիպել են: Նրանք պայմանավորվել են վստահության ամրապնդման ուղղությամբ նախնական միջոցների շուրջ»,- ասում է նա:
Հույս հայտնելով այս գործընթացում առաջընթացի գրանցման մասին՝ Դոնֆրիդը շեշտում է՝ ԱՄՆ-ն այստեղ խրախուսողի դերում է: Երևանի ու Անկարայի հարաբերությունների կարգավորումը, ըստ նրա, Հարավային Կովկասում կայուն խաղաղության համակարգի կարևոր մասն է: