Եվրոպայի անվտանգությունն ապահովելու ԱՄՆ հանձնառության նկատմամբ Հին աշխարհում այլևս ի հայտ եկած կասկածների ու եվրոպացի առաջնորդների ջանքերի ֆոնին՝ ուժեղացնել սեփական երկրների զինված ուժերը, Թուրքիան, որի բանակը համարվում է ՆԱՏՕ-ում մեծությամբ երկրորդը, կարող է կարևոր դեր խաղալ Եվրոպայի պաշտպանության գործում, հատկապես՝ Ուկրաինայում խաղաղապահ առաքելություն իրականացնելու առումով։
Ուկրաինայի նախագահ Վոլոդիմիր Զելենսկին երեքշաբթի Թուրքիայում էր, և այցն օգտագործեց ևս մեկ անգամ ընդգծելու, թե արևմտյան ռազմուժի ներկայությունն է, որ կարող է երաշխավորել Կրեմլի հետ հնարավոր զինադադարը։
«Երկու հարց շատ կարևոր են՝ ուժեղ ուկրաինական բանակի առկայությունը և Ուկրաինայում Եվրոպայի ու Միացյալ Նահանգների՝ մեր գործընկերների, բանակների տեղակայումը»,- ասել է Զելենսկին:
Զելենսկու խոսքով՝ հարցը քննարկել է Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանի հետ, սակայն վաղ է բանակցությունների արդյունքներից հրաարակավ խոսելու համար։
Հայտնի է, որ Էրդողանը սերտ կապեր ունի և՛ Զելենսկու, և՛ Ռուսաստանի նախագահ Պուտինի հետ, ու ունենալով ՆԱՏՕ-ի մեծությամբ երկրորդ բանակը՝ Թուրքիան կարող է աջակցել Ուկրաինային:
«Եթե կողմերը համաձայնվեն, Թուրքիան կարող է իր զորքերն ուղարկել խաղաղապահ առաքելության համար։ Թուրքիան միացել է ՄԱԿ-ի բազմաթիվ խաղաղապահ առաքելություններին, իսկ թուրքական բանակը շատ հզոր է»,- ասում է Թուրքիայի նախագահի խորհրդական Մեսութ Քասինը։
Ռուսաստանի արտգործնախարար Սերգեյ Լավրովն այս շաբաթ բացառեց, որ Մոսկվան կհամաձայնվի ՆԱՏՕ-ի խաղաղապահ ուժերի ներկայությանը Ուկրաինայում:
Սակայն, այդուհանդերձ, թուրքական բանակի նշանակությունը եվրոպական անվտանգության համար կարող է աճել, քանի որ Միացյալ Նահանգները պահանջում է Եվրոպայից ավելի մեծ պատասխանատվություն ստանձնել սեփական պաշտպանության գործում:
«Կարծում ենք, որ միասին՝ ընդհանուր դաշինքում լինելու կարևոր մասն է, որ եվրոպացիները առաջ շարժվեն, մինչ Ամերիկան կենտրոնանում է աշխարհի այն տարածքների վրա, որոնք մեծ վտանգի տակ են»,- հայտարարել է ԱՄՆ փոխնախագահ Ջեյ Դի Վենսը:
Թեև մարդու իրավունքների պաշտպանության հարցում Թուրքիայում առկա խնդիրները ստվերել են հարաբերությունները Եվրամիության հետ, սակայն դիտորդների խոսքով՝ Ռուսաստանին առնչվող ընդհանուր մտահոգությունները հիմքեր են ստեղծում անվտանգության շուրջ համագործակցության համար:
«Թուրքիան և եվրոպական երկրներն ունեն նույն աշխարհառազմավարական շահերը։ Եթե հարցնեք Թուրքիային և թուրքական քաղաքականության մշակողներին, ապա նրանց համար երկրի անվտանգության, կայունության և [տարածքային] ամբողջականության հիմնական սպառնալիքը մնում է Ռուսաստանը»,- ասում է Տրիեստի համալսարանի ներկայացուցիչ Ֆեդերիկո Դոնելին։
Եվրոպացի առաջնորդներն այս շաբաթ երկու հանդիպում անցկացրեցին Փարիզում՝ քննարկելու մայրցամաքի առջև ծառացած սպառնալիքը, և քանի որ թուրքական զինուժի համեմատ եվրոպական բազմաթիվ երկրների բանակներ ուղղակի գաճաճ են, ապա Անկարայի ներկայացմամբ՝ կարող է առանցքային դեր խաղալ Եվրոպայի պաշտպանության գործում:
«Եվրոպական դաշնակիցներին կարելի է հասկանալ, թե առանց Թուրքիայի չենք կարող շարունակել ապահովել եվրոպական մայրցամաքի պաշտպանությունն ու եվրատլանտյան անվտանգությունը։ Եվ եթե Թուրքիան պատրաստ է աջակցել եվրոպական անվտանգությանն ու պաշտպանական կարողություններին, ապա այո [կարելի է նման գործ ձեռնարկել]»,- շարունակում է Մեսուք Քասինը:
Ըստ հրապարակումների՝ Թուրքիայի զիուժը մոտ 800 հազար է, ներառյալ՝ պահեստազորը։ Դիտորդները նկատել են, որ ի նշան հարաբերությունների ջերմացման, եվրոպական որոշ երկրներ սկսել են հրաժարվել Թուրքիային ռազմական տեխնիկա վաճառելու արգելքից, քանի որ Անկարան ձգտում է արդիականացնել իր բանակը, ինչը, ըստ եվրոպացի առաջնորդների, այլևս բխում է ողջ Եվրոպայի շահերից:
