Վերջերս աշխարհում նշվեց ծխախոտ չօգտագործելու օրը, որի միջոցով հանրային առողջապահության փորձագետները վերահաստատեցին աշխարհում ծխախոտի օգտագործումը վերահսկելու ջանքերը: Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպությունը ողջունում է ծխախոտի օգտագործման դեմ պայքարը և գիտակցում դրա հետ կապված մարտահրավերները:
Ավստրալիան ընդունել է ծխախոտի դեմ ամենախիստ օրենքներից մեկը. այն արգելում է տուփի վրա ծխախոտի ընկերության անունը գովազդող որևէ պատկեր կամ տեքստ: Ըստ օրենքի՝ անունը պետք է գրված լինի սովորական տառատեսակով և գույնով:
Ավստրալիայի Առողջապահության նախարար Նիկոլա Ռոքսընի խոսքերով՝ արգելքը կօգնի նվազեցնել ծխելու հետևանքով մահացության ամենամյա ցուցանիշները:
«Պետք է համոզված լինենք, որ Ավստրալիայում ծխախոտի ընկերությունների համար չկան հնարավորություններ իրենց արտադրանքը գովազդելու համար, հատկապես՝ երիտասարդների շրջանում», - ասում է Ռոքսընը:
Ծխախոտի դեմ ագրեսիվ օրենքներ են ընդունել նաև շատ երկրներ, այդ թվում՝ Բելգիան, Իսպանիան և Չինաստանը:
Նրանք ծխախոտի դեմ համաշխարհային պայքարի շարժման մաս են կազմում, և համաձայն Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպության՝ ծխախոտի օգտագործումը վերջապես կրճատվում է:
Կազմակերպությունը հիմնականում բացատրում է այս երևույթը Ծխախոտի վերահսկման պայմանագրի իրագործմամբ, որը ստորագրել են բազմաթիվ երկրներ:
Ավստրալիայի կողմից ծխելու դեմ ընդունված միջոցների նման միջոցներ պայմանագրի շրջանակներում գործող շատ երկրներ են ընդունել:
Միացյալ Նահանգներում Հիվանդությունների վերահսկման և կանխարգելման կենտրոնի տնօրեն բժիշկ Թոմաս Ֆրիդրենը հավատացած է, որ կառավարության ջանքերը կարող են գալիք տասնամյակներում 100 միլիոնավոր մարդկանց կյանք փրկել:
«Սովորաբար ծխախոտի վերահսկումը զուտ դրական է երկրի տնտեսության համար: Քիչ մարդ է ունենում սրտի կաթված, քաղցկեղ, քիչ մարդ է դառնում հաշմանդամ» - ասում է Ֆրիդրենը:
Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպության շրջանակային պայմանագիրն ուժի մեջ է մտել 2005 թվականին: Դրան են միացել 170-ից ավել երկիր:
Համաձայն կազմակերպության՝ պայմանագրին միանալուց հետո Ավստրալիայում, Նորվեգիայում և Մեքսիկայում ծխելու ցուցանիշը նվազել է 5 տոկոսով: Ուրուգվայում արդյունքներն ավելի տպավորիչ են:
«Ծխախոտի վերահսկումը շատ պարզ է գործում՝ ծխախոտի վրա հարկ, ծխելն արգելող վայրեր, ծխելու դեմ գովազդ, ծխախոտի գովազդի ու մարքեթինգի կրճատում: Այս չորս միջոցառումները մեծ փոփոխություն կառաջացնեն Ուրուգվայի նման երկրներում, որտեղ երկու տարվա ընթացքում ծխողների թիվը կրճատվել է 25 տոկոսով» - ասել է Ֆրիդենը:
Փորձագետները համաձայն են, որ անհրաժեշտ է անել ավելին։
Չինաստանում, օրինակ, ըստ հանրային առողջապահության փորձագետների, գալիք երկու տասնամյակների ընթացքում ծխախոտից ամեն տարի մահանալու է 3 և կես միլիոն մարդ, ինչը ներկա ցուցանիշի գրեթե եռապատիկն է:
«Տխուր փաստ է, որ Չինաստանում գրեթե 100 միլիոն մարդ, ով այսօր ծխում է, կմահանա երիտասարդ: Չինաստանը նոր է սկսում գիտակցել այն մարտահրավերները, որ ծխելն առաջացնում է հասարակության համար», - ասում է Ֆրիդենը:
Այս ամիս Չինաստանի առողջապահության նախարարությունը սկսել է պարտադրել հանրային վայրերում ծխելու արգելքը:
Ըստ Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպության՝ ծխախոտն այս տարի կդառնա գրեթե վեց միլիոն մարդու մահվան պատճառ, այդ թվում՝ 600 հազար չծխողների, ովքեր մահանում են ծխողների արտաշնչած ծխից: