Մատչելի հղումներ

Բնիկ ամերիկացիների ավանդական սնունդը` շաքարախտի կանխարգելիչ


Բնիկ ամերիկացիների Թահանա Օուդամ տոհմի չափահասների շրջանում շաքարախտն ամենատարածվածն է աշխարհում: Տոհմի 28 հազար անդամներից շատերն ապրում են Արիզոնայի անա­պա­տի բնակավայրում: Մինչև 1960-ականները տոհմի անդամներն սպառում էին ավանդական սնունդ, որը կանխարգելում էր շաքարախտը: Սակայն բարձր յուղայնությամբ և կալորիաներով սննդի առաջացմամբ շաքարախտը մեծ տարածում գտավ նաև երեխաների շրջանում: Այժմ տոհմի անդամները վերադառնում են ավանդական կերակուրներին, իսկ բնակավայրի սրճարանում դրանք ներկայացվում են գրավիչ տեսքով:

Թահանա Օուդամ բնակավայրի «Անապատի անձրև» սրճարանում ամեն կերակրատեսակ պարունակում է առնվազն մեկ ավանդական կերակուր, որը պատրաստված է բնակավայրում աճող բույսերից: Հավով սենդվիչի սոուսը պատրաստված է տանձաձև փշոտ կակտուսից: Այս համեղ և առողջ սնունդը հաճախորդների երազանքն է:

Սրճարանի հաճախորդները կարծում են, որ ավանդական սննդին վերադարձը հրաշալի գաղափար էր և որ այն ավելի սննդարար է, քան տապակած և յուղոտ այլ կերակուրները:

Սրճարանում մատուցվում է նաև կալցիումով հարուստ չոլա կակտուսի ծաղիկ, ինչպես նաև` սննդարար չիա սերմերով պատրաստված մրգային հյութ: Տարածված է նաև պրոտեինով հարուստ թեպարի ոլոռով մատուցվող միսը: Սագուրո կակտուսի սերմերը համեմում են ուտելիքները: Դրանք հավաքվում են տարվա մեջ մեկ անգամ միայն:

Թրիսթան Ռիդըրը սրճարանը հիմնել է ավանդական սնունդը խրախուսելու նպատակով:

Ըստ տոհմի առողջապահների` Օուդամում մարդկանց 70 տոկոսը շաքարախտ ունի, նույնիսկ վեց տարեկանները: Ռիդըրի համոզմամբ` ավանդական սնունդը կարող է կանխարգելել շաքարախտը:

«Բույսը կենդանի պահող նույն բաղադրիչները կարգավորում են արյան մեջ շաքարի մակարդակը: Դրանք կանխարգելում են շաքարախտը և առողջարար են շաքարախտով հիվանդի համար»,-բացատրում է Թրիստան Ռիդըրը:

Թահանա Օուդամում ավանդական գյուղատնտեսությամբ և անապատի ջերմությանը դիմակայող բերքի աճեցմամբ այսօր քչերն են զբաղվում: Սրճարանն իր ֆերման է ստեղծել: Ըստ ֆերմայի կառավարչի` թեպարի ոլոռն աշխարհում ամենաջերմադի­մացկուն բույսն է:

Ռիդըրի ցանկությունն է, որ դպրոցներում բարձր կալորիականությամբ և յուղոտ սնունդը փոխարինվի ավանդական սննդով:

«Եթե երեխան մեծանա օրական մեկ-երկու ավանդական սնունդ ուտելով, ապա նա կսովորի դրան»,-համոզված է Ռիդըրը:

Ըստ Ռիդըրի`ավանդական սննդին վերադարձը կարևոր է նաև Թահանա Օուդամի մշակույթը պահպանելու առումով, քանի որ այդ սնունդը պատմութան մաս է և օգտագործվում է հանդիսությունների ժամանակ:

XS
SM
MD
LG