Մատչելի հղումներ

Լարվածությունն ավելանում է Միջին Ասիայում


Նախագահ Ջորջ Բուշի վարչակազմը Միջին Ասիայում դիմակայում է ժողովրդավարացման եւ ահաբեկչության դեմ պայքարի դժվարին նպատակ։

Սեպտեմբերի տասնմեկի ահաբեկչական հարձակումներից հետո նախկին Խորհրդային հանրապետություններից Ուզբեկստանն ու Ղըրղզստանը ԱՄՆ-ին հենակայաններ տրամադրեցին Աֆղանստանում նրա ռազմական գործողություններին աջակցելու համար։ Սակայն Միջին Ասիայում բուռն իրադարձությունները վտանգեցին այս հենակայանների ապագան։

Նախագահ Բուշի վարչակազմը ՄԱԿ-ի հետ կոչ արեց միջազգային հետաքննություն անցկացնել, Ուզբեկստանում արյունալի իրադարձություների մանրամասները պարզելու համար։ Դա սրեց հարաբերությունները Տաշքենդի հետ։ Բազմաթիվ վերլուծաբանների կարծիքով, դա պատճառ հադիսացավ, որպեսզի Շանհայի համագործակցության կազմակերպությունն ԱՄՆ-ին կոչ անի ժամանակացույց նշանակել իր զինուժը կազմակերպության անդամ երկրների տարածքից դուրս բերելու համար։

Նախագահ Բուշի վարչակազմը մերժել է կազմակերպության խնդրանքը, վկայակոչելով Ուզբեկստանի եւ Ղըրղզստանի հետ ԱՄՆ-ի երկկողմ պայմանագրերը։ ԱՄՆ-ի բանակի միացյալ սպայակույտի պետ, գեներալ Մայերսն այս մասին ասել է.

՚Նրանց, ովքեր կարող են անվտանգություն եւ կայունություն բերել Միջին Ասիային, պետք է ողջունել՚՚։

Միջին Ասիայի հարցերով Ազգային պաշտպանության համալսարանի աշխատակից Յուջին Ռամորն այս մասին ասել է.

՚՚Աֆղանստանում ԱՄՆ-ի միջամտության եւ Ուզբեկսանում ու Ղըրղզստանում նրա զինուժի ներկայության շնորհիվ Միջին Ասիայում վերահաստատվեցին անվտանգությունն ու կայունությունը՚՚։

Հանուն միջազգային խաղաղության Կարնեգի հաստատության փորձագետ Մարթա Բրիլն այս մասին ասել է հետեւյալ.

՚՚Բուշի վարչակազմը պետք է որոշի, թե Ուզբեկստանում ԱՄՆ-ի հենակայանն արդյո՞ք այնքան կարեւոր է, որպեսզի անտեսի մարդու իրավունքների ոտնահարումներն այդ երկրում՚՚։

Սակայն Յուջին Ռամորն ասել է, թե Ուզբեկստանը չափազանց կարեւոր դաշնակից է այդ տարածաշրջանում եւ պետք չէ նրանից հրաժարվել մարդու իրավունքների ոտնահարումների պատճառով։

՚՚Կարծում եմ, այլընտրանք չունենք։ Պետք է շարունակենք մեր հարաբերությունները Ուզբեկստանի հետ՚՚։

Վերլուծաբաններն ասում են, թե հաշվի առնելով այդ տարածաշրջանի կարեւոր դերը ահաբեկչության դեմ պայքարում եւ այնտեղ նավթի ու գազի պաշարների առկայությունը, ԱՄՆ-ը մոտ ապագայում իր զինուժը չի հեռացնի այնտեղից։

XS
SM
MD
LG