Մատչելի հղումներ

Վերլուծաբաններն «աննախադեպ» են որակում Հայաստանի ու Ադրբեջանի միջև կալանավորների փոխանակումը


ԱՄՆ պետքարտուղար Էնթոնի Բլինքենը ՀՀ վարչապետի ու Ադրբեջանի նախագայի հետ հանդիպմանը Մյունհենում
ԱՄՆ պետքարտուղար Էնթոնի Բլինքենը ՀՀ վարչապետի ու Ադրբեջանի նախագայի հետ հանդիպմանը Մյունհենում

ԱՄՆ պետքարտուղարությունն ու ամերիկյան փորձագիտական շրջանակները անդրադառնում են Երևանի ու Բաքվի միջև ընթացող զարգացումներին: Միացյալ Նահանգները շարունակում է հանձնառու լինել Հայաստանի ու Ադրբեջանի միջև խաղաղ գործընթացին. հայացք Վաշինգտոնից

Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև խաղաղությունը հնարավոր է, և մենք կաջակցենք՝ դրան հասնելուն՝ երեկ լրագրողների հետ ճեպազրույցի ժամանակ հայտարարել է ԱՄՆ պետքարտուղարության խոսնակ Մեթյու Միլլերը:

Նախօրեին՝ պետքարտուղարությունում «Ամերիկայի ձայնի» բյուրոյի ղեկավար Նայք Չինգին տված հարցազրույցում Երևանի ու Բաքվի միջև խաղաղության հաստաման հույս էր հայտնել Եվրոպայի և Եվրասիայի հարցերով ԱՄՆ պետքարտուղարի տեղակալ Ջեյմս Օ’Բրայենը․ «Հուսով ենք, շատ շուտով ականատես կլինենք, որ կողմերը հասնում են խաղաղության համաձայնագրի [կնքմանը]։ Երկու կողմն էլ հայտարարել է, որ շահագրգռված է այդ անել: Մենք, նաև Եվրամիության մեր գործընկերները և մյուսները պատրաստ ենք օգնել: Կցանկանայինք տեսնել, որ այս ամենը շուտով իր ավարտին է հասել, քանի որ շուտափույթ խաղաղության կնքումը հսկայական օգուտներ կբերի»:

Օ՛Բրայենը գոհունակություն էր հայտնել Հայաստանի ու Ադրբեջանի միջև կալանավորվածների ու այլ հարցերի շուրջ համաձայնության կապակցությամբ՝ շեշտելով, թե կարևորն այն է, որ երկու երկրները խոսում են միմյանց հետ և գործնական համաձայնությունների հասնում․ «Նրանք համատեղ հայտարարություն տարածեցին, որն ի ցույց է դնում աջակցություն միմյանց նկատմամբ՝ բազմաթիվ առումներով, ներառյալ [աջակցություն] նրանց միջազգային ձգտումներին, որ [, օրինակ,] Ադրբեջանը հյուրընկալի կլիմայի հարցերով ՄԱԿ-ի հաջորդ համաժողովը, ինչի իրավունքն այժմ նա ստացավ: Հուսով ենք, դա շահավետ կլինի երկու երկրների համար, ինչպես նաև՝ Հայաստանի միջազգային ձգտումներին: Նման տեսակի աջակցության դրսևորումը՝ երկկողմանի նորմալ հարաբերություններ կառուցելուն ուղղված կարևոր քայլ է»։

Ընդգծելով ամերիկյան կողմի պատրաստակամությունը աջակցել գործընթացին և կրկին հյուրընկալել կողմերին՝ Օ՛Բրայանը տեղեկացրել էր՝ Վաշինգտոնը խրախուսում է երկու կողմերին հանդիպել, և մինչ այժմ յուրաքանչյուրն արձագանքել է, որ պատրաստ է աշխատել այդ ուղղությամբ:

Այդքանով հանդերձ՝ բարձրաստիճան ամերիկացի դիվանագետը նշել էր. «Այս տարվա համար բավարար ժամանակ չի մնացել [հանդիպում կազմակերպելու համար], բայց մենք ամեն ինչ կանենք»:

Վաշինգտոնում գործող վերլուծական կենտրոններից մեկի՝ «German Marshal Fund»-ի փորձագետ Դեյվիդ Սալվոն զգուշավոր լավատեսություն է հայտնել Հայաստանի ու Ադրբեջանի միջև կալանավորների փոխանակման ու այլ դրույթների շուրջ համաձայնության առնչությամբ՝ այն որակելով «աննախադեպ»:

Նրա խոսքով, նշվածն առաջին քայլն է հայ-ադրբեջանական հարաբերությունների բարելավման և առկա անվստահության նվազեցման երկարատև գործընթացում․ «Լիովին անակնկալ էր՝ շատ առումներով: Ռազմական գործողությունների ավարտից անմիջապես հետո երկու [երկրների] առաջնորդները հանդես եկան համատեղ հայտարարությամբ՝ առանց որևէ միջնորդի ստորագրության»:

Վերլուծաբանի կարծիքով, չնայած կողմերն այսօր շատ ավելի մոտ են խաղաղության պայմանագրին՝ բանակցային գործընթացը պարունակում է բազմաթիվ չկարգավորված հարցեր և խոչընդոտներ, որոնք դեռ անհրաժեշտ է հաղթահարել: Բայց հիշատակված համաձայնությունը որոշակի ցուցիչ է, որը վկայում է դեպի խաղաղություն առաջ շարժվելու կողմերի պատրաստակամության մասին․ «Կարծում եմ, երկու երկրներում էլ առկա է տրամադրվածություն՝ տարածաշրջանում խաղաղության և միմյանց հետ նորմալ հարաբերությունների հաստատման ուղղությամբ»:

Ադրբեջանում հայտարարված արտահերթ նախագահական ընտրությունները Դեյվիդ Սալվոն դիտարկում է խաղաղ գործընթացի համատեքստում՝ պարզաբանելով, թե հաղթանակած պատերազմի շնորհիվ այսօր նախագահ Ալիևի ժողովրդականությունը շատ բարձր է Ադրբեջանում: Հետևաբար՝ չափազանց հարմար պահ է արտահերթ ընտրություններ անցկացնելու և նոր մանդատ ստանալու համար․ «[Ընտրություններում տպավորիչ հաղթանակը] նրան կտա քաղաքական կապիտալ, որպեսզի այնուհետև կարողանա համաձայնության հասնել Հայաստանի հետ՝ խաղաղության պայմանագրի շուրջ»:

Վերլուծաբանի կարծիքով, խաղաղության ճանապարհին երկու կողմերի հասարակությունները պետք է հաղթահարեն տասնամյակների անվստահությունը, ցավն ու փոխադարձ թշնամանքը: Սալվոն հույս է հայտնել, որ արդեն գալիք տարում այս ուղղությամբ առաջընթաց կգրանցվի:

XS
SM
MD
LG