Ռեյկյավիկում, Արկտիկայի խորհրդի նիստի շրջանակներում ԱՄՆ պետքարտուղար Էնթոնի Բլինքենը չորեքշաբթի երեկոյան հանդիպեց Ռուսաստանի արտգործնախարար Սերգեյ Լավրովի հետ: Հանդիպումը տեղի է ունեցել ԱՄՆ-ՌԴ հարաբերություններում սրվող լարվածության պայմաններում:
Ելույթ ունենալով բանակցություններին ընդառաջ մամուլի ճեպազրույցում ՝ Բլինքենն ու Լավրովն ընդգծել են, որ չնայած ԱՄՆ-ը և Ռուսաստանը տարաձայնություններ ունեն, նրանք պետք է միասին աշխատեն որոշ հարցերի շուրջ:
Ամերիկացի բարձրաստիճան դիվանագետի և նրա ռուս գործընկերոջ բարձր բարձրաստիճան առաջին բանակցությունները տևել են մեկ ժամ 45 րոպե ՝ սպասվածից երկար:
Ըստ ՌԴ պետական լրատվամիջոցների, Լավրովն ասել է, որ բանակցությունները «կառուցողական են» ՝ ավելացնելով, որ ինքը և պետքարտուղար Բլինքենը պատրաստելու են առաջարկներ ԱՄՆ նախագահ Ջո Բայդենի և ՌԴ նախագահ Վլադիմիր Պուտինի հնարավոր հանդիպման համար:
Ըստ Պետդեպարտամենտի մամլո քարտուղար Նեդ Փրայսի, բանակցությունների ընթացքում Բլինքենը բարձրացրել է ԱՄՆ քաղաքացիների ՝ Փոլ Ուիլանի և Թրևոր Ռիդի ազատման հարցը, որոնք այժմ գտնվում են Ռուսաստանի բանտերում: Պետքարտուղարը նաև մտահոգություն է հայտնել Ուկրաինայի հետ սահմանին ռուսական զորքերի թվի ավելացման կապակցությամբ և ասել, որ Միացյալ Նահանգները մտահոգված է ընդդիմադիր քաղաքական գործիչ և վարչակարգի քննադատ Ալեքսեյ Նավալնիի առողջությամբ:
Ըստ Ռոյթերսի, Ռեյկյավիկում բանակցությունների մեկնարկից 30 րոպե անց ԱՄՆ-ը պատժամիջոցներ է սահմանել մի քանի նավերի և կազմակերպությունների նկատմամբ, որոնք մասնակցում են $ 11 միլիարդ դոլարի համարժեք «Հյուսիսային հոսք 2» գազատարի կառուցմանը: Նախագահ Բայդենը բազմիցս դեմ է արտահայտվել նախագծին ՝ այն անվանելով «վատ գործարք» Եվրոպայի համար:
Սակայն միևնույն ժամանակ, Բայդենի վարչակազմը վերացրել է այն պատժամիջոցները, որոնք դրվել էին գերմանական Nord Stream 2 AG ընկերության վրա, որը կանգնած է գազատարի նախագծի հիմքում, և նրա գլխավոր գործադիր տնօրեն Մաթիաս Ուորնիգի և ընկերության այլ բարձր ղեկավարների:
Լավրովը չի պատասխանել պատժամիջոցների վերաբերյալ լրագրողների հարցերին: Պետդեպարտամենտի հայտարարությունից անմիջապես առաջ Ռուսաստանի փոխարտգործնախարար Սերգեյ Ռյաբկովը ասել է, որ որոշ պատժամիջոցների վերացումը կօգնի կարգավորել հարաբերությունները Մոսկվայի և Վաշինգտոնի միջև:
Պետքարտուղար Բլինքենը և նախարար Լավրովը իրենց առաջին բարձր մակարդակի բանակցություններն անցկացրին`նախապատրաստվելով նախագահներ Ջո Բայդենի և Վլադիմիր Պուտինի գագաթնաժողովին:
Ինչպես վերջերս հաղորդեցին ռուսական լրատվամիջոցները, գագաթաժողովը կարող է անցկացվել Շվեյցարիայում:
Ռեյկյավիկում ԱՄՆ-ի և Ռուսաստանի արտաքին գործերի նախարարների ղեկավարների հանդիպումը զգուշավոր լավատեսության տեղիք է տալիս երկու տերությունների միջև հարաբերությունների կայունացման և նախագահներ Ջո Բայդենի և Վլադիմիր Պուտինի գագաթաժողովից առաջ: Այս եզրակացությանն են հանգել «Ամերիկայի ձայնի» ռուսական ծառայության հետ զրույցում ռուս փորձագետները:
Ի դեպ, սա Բլինքենի ՝ ԱՄՆ պետքարտուղար նշանակվելուց ի վեր, երկու երկրների դիվանագիտության ղեկավարների առաջին դեմ առ դեմ հանդիպումն էր:
‘’Ամերիկայի Ձայն’’-ի ռուսական ծառայությանը տված հարցազրույցում ԱՄՆ-ի և Կանադայի ինստիտուտի տնօրեն, պրոֆեսոր Վալերի Գարբուզովը խոստովանում է, որ չի անի չափազանց լավատեսական եզրակացություններ Ռեյկյավիկում կայացած հանդիպման հիման վրա: Նրա կարծիքով, Լավրովի և Բլինքենի բանակցությունները որոշ չափով տեղեկատվական նպատակներ ունեին: «Հիմնականում նրանք քննարկում էին ռուս-ամերիկյան հարաբերություններում առկա խնդիրները, չնայած միաժամանակ շատ հաճելի խոսքեր էին ասվում», - ասում է պրոֆեսորը: «Թվում է, թե Մոսկվան, թե Վաշինգտոնը համաձայն են, որ երկկողմ հարաբերությունները զարգանում են կառուցողական ճանապարհով, բայց միևնույն ժամանակ հնչել են բազմաթիվ վերապահումներ»:
Ուստի ամեն ինչ կախված է նրանից, թե իրավիճակը հետագայում ինչպես կզարգանա, ասում է Վալերի Գարբուզովը: «Բայց ամեն դեպքում, ես տեղի ունեցողը չէի որակի որպես բեկում, որպես լուրջ շրջադարձ առճակատումից», - ասում է նա:
Իր հերթին, Ֆրանկլին Ռուզվելտի հետազոտական հիմնադրամի տնօրեն Յուրի Ռոգուլևը «Ամերիկայի Ձայն» -ին տված մեկնաբանության մեջ նշում է, որ բանակցությունների արդյունքների վերաբերյալ տեղեկատվության պակասի պատճառով այլ բան չի մնում, քան համաձայնվել նախարար Սերգեյ Լավրովի հետ:
Հասկանում եմ, որ Ռեյկյավիկում կողմերի դիրքորոշումների որոշակի մերձեցում դեռ ուրվագծվում է: Ինչպես կրկին նշել է Լավրովը, ցանկություն կա համատեղ մաքրելու փլատակները, որոնք առաջացել են երկու երկրների հարաբերություններում, այդ թվում ՝ դիվանագիտական ճակատում: Մնացած ամեն ինչը կարող է մեկնաբանվել այնպես, ինչպես ցանկանում եք »:
Այնուամենայնիվ, ըստ Յուրի Ռոգուլևի, բոլոր հիմքերը կան ենթադրելու, որ Ռեյկյավիկում հանդիպումը մակերեսային չէ. «Ակնհայտ է, որ այնտեղ քննարկվում էին բովանդակային հարցեր: Ուստի, հիմնվելով Ռեյկյավիկում երկու երկրների դիվանագիտության ղեկավարների կողմից արված հայտարարությունների վրա, կարելի է զգույշ-լավատեսությամն գնահատել հանդիպման արդյունքները»: